ТЕНДЕНЦІЇ ФОРМОТВОРЕННЯ САКРАЛЬНОГО ПРОСТОРУ У ХХ СТОЛІТТІ

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.32347/2076-815x.2021.76.49-62

Ключові слова:

формоутворення, сакральний простір, сакральна архітектура, традиція, архітектурний модернізм, символ, мистецтво

Анотація

Проаналізовано знакові храми ХХ ст. Представлено антропософську теорію архітектури, яка припускала що світ і людина пронизані різними типами духовних сил, які завдяки формам об'єктів видимого світу можуть бути зміцнені або послаблені. Репрезентовано розуміння гармонії форм у формотворенні сакрального простору. Розглянуто архітектуру сакральних споруд, зведених за принципом органічної архітектури. Представлено вплив архітекторів німецького експресіонізму на церковну архітектуру, а також регулярність використання геометричних фігур та використання магічних цифр. Представлено погляд на таємничу природу з'єднання людей у суспільстві - близький до видів зв'язків, що пов'язують релігійні громади. Проаналізована форми окремих сакральних споруд та способи організації їх інтер’єрів, що дозволило зробити висновок, що ідеї відродження соціальної єдності часом виникали в результаті поєднання дуже різних елементів, наприклад, християнської релігії та неполітичного соціалізму. Представлено феномен сприйняття Церкви як соціальної організації, але також й церкви як будівлі, що стала на початку 20 століття взірцем належної соціальної організації. Виокремлено сприйняття готичного собору як феномена комунітарної асоціації зодчих. Розглянуто використання готичної типографіки для оформлення видань початку ХХ ст.. Виявлено необхідність враховувати взаємозв'язок між певними формами та повідомленнями, що через них передаються у формотворенні сакрального простору. Також представлено спробу адаптувати принципи модернізму до потреб формотворення сакрального простору. Виявлено тенденції формотворення сакрального простору у ХХ ст., а саме: антропософську; культ спільноти та літургійної реформи. 

Біографія автора

Лілія Гнатюк, Національний авіаційний університет

к.арх., доцент 

Посилання

Albert Christ-Janer, Mary Mix Foley, Modern Church Architecture. A guide to the form and spirit of 20th century religious buildings, McGraw-Hill Book Company, New York–Toronto–London 1962. s. 82–101. {in English}

Cezary Wąs, Symbolika czasu w architekturze sakralnej, w: Elżbieta Przybył (red.), Religia wobec historii, historia wobec religii, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2006, s. 437–447. {in Polish}

Gnatiuk L. AESTHETICS SHAPING SACRED SPACE / Gnatiuk L., Terletska M. // Theory and practiсe of design. Collection of scientific papers. – Issue 11. Technical aesthetics. – К.: NAY, 2017. – C. 42–56. DOI: 10.18372/2415-8151.11.11874 {in English}

Edwin Heathcote, Iona Spens, Church builders, Academy Editions, London––Chichester 2001. s. 25–101. {in English}

Ewa Rozwadowska, Wybrałem rozwiązanie nowatorskie. Rozmowa z Księdzem Kardynałem Józefem Glempem, Prymasem Polski, „Architektura Murator” 2000, nr 7, s. 10–11. {in Polish}

Ezra Stoller, Eugenia Bell, The Chapel of Ronchamp, Princeton Architectural Press, New York 1999. {in English}

Karl Kiem, Vielsichtiger Betonfelsen. Die Wallfahrtskirche in Neviges, Voig t 2006, s. 60–79. {in German}

Kathleen James-Chakraborty, German Architecture for a Mass Audience, Routledge, London–New York 2000. s. 65–69. {in English}

Magdalena Bushart, Der Geist der Gotik und die expressionistische Kunst. Kunstgeschichte und Kunsttheorie 1911–1925, Verlag Silke Schreiber München 1990. s. 183–195. {in German}

Otto Rudolf Hoffmann, Der Moderne Kirchenbau, ein christlicher Tempel, Saarbrücken 1976. {in German}

Reinhard Gieselmann, Neue Kirchen, Hatje, Stuttgart Contemporary church architecture, Thames and Hudson, London 1972. s. 109– 111. {in German}

Sirkkaliisa Jetsonen, Jari Jetsonen, Sacral Space. Modern Finnish Architecture, Rakennusstieto Oy Rati (Building Information Ltd), Helsinki 2003. s. 76–85. {in English}

Steven J. Schloeder, Architecture in Communion. Implementing the Second Vatican Council through Liturgy and Architecture, Ignatius Press, San Francisco 1998. s. 48-225. {in English}

Klaus Gamber, Zum Herrn hin. Fragen um Kirchenbauund Gebet nach Osten, „Beiheft zu den Studia Patristica et Liturgica”, 18, Verlag Anton Pustet, Regensburg 1987. {in German}

William Durandus (Gulielmus Durantis, Guillaume Durand), The Symbolism of Churches and Church Ornaments: T.W. Green, Leeds 1843. reprint: New York 1973 {in English}

Veronika Darius, Der Architekt Gottfried Böhm. Bauten der sechziger Jahre, Beton-Verlag, Düsseldorf 1988. s. 111–112. {in German}

Werner Finke, Die Wallfahrtskirche von Neviges. Zum 80. Guburtstag des Architekten Gottfried Böhm, „Das Münster”, 52, 1999, 4, s. 345–352. {in German}

Wolfgang Jean Stock, Europäischer Kirchenbau 1950–2000, Prestel, München–Berlin–London–New York 2003. s. 142–281. {in English}

Gnatіuk L.R. Contradictions in the Formation of the Artistic Image of Sacred Space in XX Century architecture. Suchasni problemy arkhitektury ta mistobuduvannja. Naukovo-tekhnichnyj zbirnyk. –Vyp. 56. – K.: KNUBA, 2020. –C.17–31. DOI: https://doi.org/10.32347/2077-3455.2020.56.17-31 {in Ukrainian}

Gnatіuk L.R. Traditions of transformation of Gothic forms in the sacred architecture of the end of the XIX ± the beginning of the XX century. Suchasni problemy arkhitektury ta mistobuduvannja. Naukovo-tekhnichnyj zbirnyk. –Vyp. 57. – K.: KNUBA, 2020. –C. 26–42. DOI: https://doi.org/10.32347/2077- 3455.2020.57.26-42 {in Ukrainian}

##submission.downloads##

Опубліковано

2021-03-01

Як цитувати

Гнатюк, Л. (2021). ТЕНДЕНЦІЇ ФОРМОТВОРЕННЯ САКРАЛЬНОГО ПРОСТОРУ У ХХ СТОЛІТТІ. Містобудування та територіальне планування, (76), 49–62. https://doi.org/10.32347/2076-815x.2021.76.49-62

Номер

Розділ

Статті